Masnaviydan Ibratli Hikoyalar

Assalomu Alaykum.
Jaloliddin RUMIY
MASNAVIYDAN IBRATLI HIKOYALAR
Teri qoldan ketar
Kochada shoshib ketayotgan bir odamdan sorashdi:
Nega buncha shoshyapsan? Ranging ham ochgan, nima boldi.
Odam aytdi:
Eshitmadingmi hali? Shahar sultonining kongli uchun bozordagi eshaklarni soyib,
terisini shilib, ichiga somon toldiryaptilar.
Xosh,xosh? Lekin sen odamsan-ku?
Togri, ammo sultonning odamlari bu ishga shunday shongiganlarki, ularga
kimligimni anglatgunimga qadar, terim qoldan ketishi mumkin.
Agar miyasi bolsa
Arslon ormonda fil bilan olishib charchadi.
Song tulkini yoniga chaqirib:
Holdan toydim.
Ovga yaramayman.
Bor, menga bir eshak ovlab keltir.
Birgalikda
yeymiz, dedi.
Amringiz bosh ustiga, sultonim.
Turli hiylalar bilan sizga hatto tiriklayin
keltiraman, deya bir qoyaga tomon yugurdi.
Qarasaki, otloqda egasiz ozgin bir eshak
yuribdi.
Yoniga yaqinlashib, quyuq salom berdi.
va uni avray boshladi:
Bu qup-quruq tekisliqda yolgiz ozing nima qilayapsan, ey dostim?
Shu holimga shukr qilaman.
Rizqni Alloh beradi.
Shikoyatim yoq, kunim otib
turibdi.
Jon bergan Alloh, ozuqa ham beryapti.
Ey janob! Sening bu tavakkaling juda kam odamda topiladi.
Juda kam bolgan
narsa esa yoq hukmidadir.
Bu yoqlik atrofida tentirab yurish ahmoqlik sanaladi.
Bu sozlarni eshitgan eshak takror javob berdi:
Gaping togri emas.
Shuni bilki, butun yomonliklar ochkozlikdan kelar.
Qanoatdan
hech kim olmagan, hirsdan esa hech kim sulton bolmagan.
Tulki eshakning sozini
bolib:
Alloh insonlarga ozlarini ozlari halok etmaslikka buyuradi.
Shu quruq qoyalikdan
iborat cholda sabr kilmoq ahmoqliqdir.
Kel, otloqqa kochgin.
Bilsang, u yerda qancha
ot-olanlar, oqar suvlar bor, dedi.
Tulki turli sozlar bilan eshakni avragancha yetaklab, togri arslonning uyiga sudradi.
Arslon eshakni korar kormas okira boshladi.
Buni eshitgan eshak jon holatda ortga
qochdi.
Tulki unga yetib olib:
Hoy sodda va gol maxluq! Nega qochayapsan.
eshitilgan tovush, sening vahimang,
hayolingdir.
Endigina maysazorga kelgandikku.
Sen esa qorqding, qochding, dedi.
Tulki yana ming bir yolgon bilan eshakni oziga ergashtirdi.
Arslonning uyiga olib
bordi.
Arslon eshakni gajib, qornini toydirdi.
Songra arslon suv ichish uchun g'ordan chiqdi.
Tulki arslonning yoqligidan foydalanib, eshakning miyasi va opkasini yedi.
Arslon qaytgach, tulkidan soradi:
Buning miyasi qani?
Ey, sultonim! Agar eshakning miyasi bolsa, osha dahshatli okirikni eshitgandan
keyin yana bu yerga, sening ostonangga kelarmidi?
Laylini ranjitasan
Bir kuni Majnun kasal bolib yotib qoldi.
Davolash uchun tabib chaqirildi.
Tabib:
"Tomirdan qon olish kerak" deb Majnunning qolini boglatdi.
Qon olish payti Majnun:
"Ey tabib, qoy, xizmat haqqini ol va qolimni yech, shu kasallikdan mayli olay, qon
olishdan voz kech," deb dodladi.
Tabib Majnundan:
Sen chollarda nara tortgan arslondan qorqmaysanu qolingdan qon oldirishdan
qorqasanmi? deya soradi.
Majnun shunday javob berdi:
Men ninadan qorqmayman.
Mening vujudim, borligim Layli bilan toladir, qon
olish payti Laylini ranjitasan, men shundan qorqaman.
Yana bir kun Majnunga yaqinlar Layli deb sen yonib kuyasan.
U qiz aslo sen
aytgandek gozal emasku, dedilar.
Majnun javob berdi:
Siz Laylini mening kozim bilan koring, mening qalbim bilan seving! Men uning
surat jomidan abadiy ishqning sharobini ichdim, u sharob sizga sirkadir.

Page navigation:

• < Prev
• Next >